Jaargang 20-1-01

 

De Stekense Wolf 

Luc De Brant.     

  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

   

en niet alledaagse gebeurtenis kreeg in de media heel wat belangstelling. Geen krant kon verschijnen zonder een weetje over de wolf die tijdens het najaar van 2000 kriskras door het Waasland liep. Nadat hij (of zij) zich in Zeeuws-Vlaanderen aan enkele schapen te goed had gedaan, zakte hij af naar Stekene van waaruit een nieuwe strooptocht aanving. De media sprongen op de wolf als op het achtste wereldwonder.

Stekene bleek te klein, en het werd de “Wase Wolf”.

 

Volgens politiecommissaris Luc De Witte van het wolventeam werd de wolf voor het eerst gesignaleerd op 21 oktober in de Emmapolder (NL). Hij bezocht ons land waarschijnlijk al begin november, en begon met zekerheid zijn tocht door het Waasland op 27 november vanuit Wachtebeke, waar hij zijn Belgisch avontuur op 18-19 december besloot met het doden van nog enkele schapen. Wase meldingen na deze datum betreffen waarschijnlijk (een) ander(e) dier(en). De wolf dook voor het laatst op in Nederland, tijdens de nacht van 21 december. In die periode doodde de wolf 62 schapen. In totaal kwamen 83 meldingen binnen van mensen die het dier zouden gezien hebben.

Op 24 november kwam de eerste melding in de krant; er waren toen al een dertigtal schapen geveld in Zeeuws-Vlaanderen. Hij maakte daarna zijn opwachting in Koewacht (27.11), Kallo (3.12), Vrasene (5.12), Sint-Pauwels (7.12), Haasdonk (8.12), Sint-Niklaas (9.12), Stekene (10.12), Axel (11.12), Wachtebeke (11.12 en 17.12) en tenslotte  Lokeren (25.12).

 

Wij kennen de wolven vooral, al dan niet in positieve zin, van de sprookjes: Roodkapje, De zeven geitjes, De drie biggetjes, Mowgli en Akela, en natuurlijk via het epos van Reynaert.

Ook in ons taalgebruik vinden we mooie sporen van de wolf.

Het beste vinden we nog in het Waasch Idioticon van Amaat Joos:

Eten gelijk een wolf. Honger jaagt den wolf uit den bosch. De wolven bijten malkander niet dood. In de muil van de wolf lopen. Huilen met de wolven in het bosch.

 

Eens behoorde de wolf immers tot onze biotoop, maar uiteindelijk heeft hij aan het kortste eind getrokken in onze dichtbevolkte streek. Pastoor Annaert haalt in zijn boek Stekene en zijne Kerk enkele ontmoetingen aan met wolven in Stekene. Zo verhaalt hij dat in de koude winter van 1532 Joos Van Wachtbeke uit Stekene een oude wolf doodde. Hij werd daarbij zelf zo zwaar gekwetst dat hij kort daarna aan zijn verwondingen overleed. Zijn erfgenamen kregen een premie van 16 schellingen parisis. Dierick Braem en Jan Parreman hadden toen ook elk twee jonge wolven gevangen en ontvingen voor ieder 3 schelllingen parisis. In de Sinksendagen van 1560 werd hier een wolf gevangen (dat zou Ysegrim kunnen geweest zijn!) en in Moerbeke een wolf en een wolvin.

 

Na een wolventeam, een wolvenmeldpunt, wolvenkenners, wolvenbier, wolvenbrood, wolvenmarsepein, weerwolven, wolfijzers en schietgeweren kreeg de wolvenstory toch nog een gepast einde: een mooie maansverduistering.

 

Ons medelid Karel Lemmens verzamelde in de loop der jaren de volgende feiten.

 

Hendrik de Coster alias Henricus Costerius.

Pastoor te Lokeren – Daknam. Hij stelde een kronijk samen waarin hij de belangrijkste gebeurtenissen van zijn tijd noteerde. Deze kroniek werd in 1591 gepubliceerd onder de titel :”Historie van d’ Outheyt.”

Hij vertelt daarin wat de wolven hier in het Waasland aanrichte. Ze vraten niet alleen paarden, koeien, kalveren, en schapen, maar ze vergrepen zich aan zuigelingen in de wieg te Aalst en aan jonge knechtjens te Dendermonde. Te Lokeren was het ergste, kinderen door de wolven doodgebeten, die ik met eigen hand begraven heb. In de jaren 1587 – 1588 werden te Lokeren 17 mensen, zo kinderen als mensen, gebeten of verscheurd en daarvan gestorven. Eens ontmoete ik halverwege Lokeren en Waasmunster een bedelende jongen van 10 jaar, die ik een aalmoes heb gegeven met de raad binnen te blijven en op te passen voor de wolven. Toen ik terug kwam van Waasmunster vond ik de jongen verscheurd. Een ander knechtje  te Lokeren werd de benen afgeknaagd en de darmen opgegeten. Een jonge koehoeder, die met zijn broertjes de koeien moest beschermen, werd door een wolf bij het been gegrepen, maar hij heeft zich geweerd, de anderen hebben naar het beest gesmeten en ze hebben en ze hebben het beest zodanig gestoken zodat de wolf zijn prooi moest los laten.Maar de wolf heeft het been van de jongen uit zijn billen gewrongen en afgebroken en sloeg dan eerst op de vlucht. Later vond men in de bossen alleen nog het schoentje met de kous terug.

De wolvenplaag kon men weren door klopjachten met grote netten.

 

Uit andere archiefstukken blijkt dat de wolf op velerlei plaatsen in diezelfde periode aangetroffen werd.

 

1586 (Stadsarchief Kortrijk – cleenen ceurbouck f 65)

Also myn heere den hooch bailliu der stede metgaders hoochpointers ende vryschepenen vande casselrie geinformeert zyn van de groote ende onsprecklicke schade die de wolven nestelende by naer in alle prochien daer de landslieden zyn woonende jae tot upeten ende verbyten niet alleendelick van diversche coyen, peerden en zwyns, nemaer dat een yegelick behoorde  te beweghen van vele en diversche groote dochteren ende kinderen zo ist dat zy goet ende expedient gevonden hebben nu in woensdaghe naestvolgende metghaders noch de drie woensdaghen daer naer volgende te doen eene genrale jaecht in elcke prochie van voorseyde casselrie… gepubliceert XXI e april 1586.

 

1588  (Geschiedenis van Edegem – R Van Passen p 265)

Zoo is er in ’t jaer 1588 een woder saecke gebeurt, dat de wolven in menichte in ‘tlant quamen en aten de menschen en lieten de beesten gaen.

 

1589 - 1590  (Geschiedenis van Edegem – R Van Passen p 265)

Op 6 september van dit jaar werd Liesken Batens van een wolf zo gebeten dat men haar bij doctor Hoochscaert te Boechout moest uitbesteden om haar te laten genezen. Dat kostte aan de armentafel van Edegem 10 gulden en nog 22 stuivers aan vertering. Tien maand later op 10 juli 1590 werd ze genezen verklaard.

In het begin van 1590 betaalde de gemeente nog 1 gulden 18 st aan Peter Cop voor het schieten van de wolf.

 

 

 

 

 

Het spoor van de wolven.

1983: Ten noorden van Genua zijn wolven waargenomen.

1985: Kleine Wolfsrudel
1985: Eén Wolf werd nabij  de grens tussen Italië en Zwitserland geschoten.
1987: Eén wolf geschoten in de maritieme alpen.
1992: Twee wolven waargenomen in het Nationaalpark  Mercantour
1991: Eén wolf geschoten in de buurt van Grenoble
1995: Wolvensporen van 2 dieren in Val Ferret (Wallis)
1997: Wolvensporen in Savoyen
1997: 20 tot 30 wolven in Nationaalpark Mercantour
1998: Wolf geschoten in Obergoms (Wallis)
1998/1999: Wolf op Simplon (Wallis) overreden
1998: 1 wolf in Reckingen (Wallis) dood gevonden
2000: 2 dode wolven in Evolène, Turtmanntal (Wallis)
2000: 1 wolf in Val d'Hérens geschoten.
2001: 1 wolf in Tessin (Bellinzona) waargenomen.
2001: 1 wolf in Bergell waargenomen.

22.07.2002 Zwischbergen: een wolf slacht 2 schapen
Erneut 2 Schafe gerissen
Der Wolf hat auf der Alpe Pontimia im Zwischbergental erneut 2 Schafe gerissen. Gemäss Roman Millius, Schafhirte auf der Alpe Pontimia, weiss man zurzeit noch nicht, ob weitere Tiere betroffen sind. Sofort nach Feststellung der neuen Übergriffe machte er sich auf den 2-stündigen Weg nach Zwischbergen, um bei den Schafhaltern Alarm zu schlagen.
Ob es ein Wolf war, der vor zwei Wochen im Oberwalliser Zwischbergental 13 Schafe gerissen und 4 verletzt hat, bleibt weiter offen. Die Laboranalysen ergaben keine gesicherten Rückschlüsse auf die Natur des Angreifers. Am Tatort konnten nur kleine Fleischfetzchen sichergestellt werden, wie Jean-Marc Weber, Leiter des Projektes Wolf Schweiz erklärte. Die Analysen konnten aber nicht mehr als die DNA-Spuren der Schafe nachweisen. Das Walliser Jagdinspektorat setzt deshalb seine Nachforschungen vor Ort fort, um weitere Spuren zu finden.


Ook in andere streken van Europa is de wolf in opmars: Pyrenëen, Slovenie, Brandenburg.

 

 

Tot slot het volgende.

 

In Wallonië heeft de toenmalige (2000) minister van Landbouw en Natuurbeheer, een tripje gemaakt naar Roemenië. Daar zouden er nog zo'n 2000 dieren in leven zijn.

Deze trip had als thema de wolvenjacht. Hierbij geeft men de garantie van zeker één wolf te kunnen schieten. Zo’n WE-trip kost algauw € 2500 per man.

In Wallonië doet ook het verhaal de ronde, dat de eerste Koning der Belgen; Leopold, de laatste wolf geschoten heeft, en daarvoor beloond werd met een standbeeld in Namen.