Heemkring d'EUZIE

Herman Heyselezing

 De twaalfde Herman Heyselezing vindt plaats op 28 februari 2004 om 20 uur in het Oud-Station, Stadionstraat Stekene. Deze lezing wordt jaarlijks georganiseerd door het Reynaertgenootschap en d’EUZIE, om Herman Heyse (1937-1992) te gedenken. Karel Mortier behandelt "De diefstal van het paneel van de rechtvaardige rechters", de ophefmakende roof van twee zijpanelen van het beroemde Lam Gods, uit de Sint- Baafskathedraal van Gent, in het jaar 1934. Karel Mortier is gewezen hoofdcommissaris bij de politie van Gent en medeoprichter van het Hoger Politie-Instituut. Hij promoveerde als licentiaat in de criminologie op het dossier van het Lam Gods en sindsdien heeft dit onderwerp hem niet meer losgelaten. Iedereen is van harte welkom op deze boeiende lezing. De toegang is gratis en na afloop bieden wij u, traditiegetrouw, graag een Reynaertbiertje aan.

U kan ook zelf een poging doen om de rechters alsnog te vinden door hier op te klikken: Zoek het Paneel.

 

 

Zicht op de aanwezigen. Foto Boudewijn Dhondt

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ongeveer 120 aanwezigen.

 

Waarom zal het paneel van de rechtvaardige rechters nooit teruggevonden worden?

Omdat er geen rechtvaardige rechters zijn. (ldb)

 

 

hieronder het verslag van de H.H lezing dat werd gepost op het forum van de speurders.
Het verslag werd opgemaakt door de webbeheerder van het forum, ROB
 
QUOTE
Als ge niet geloofd wilt worden, moet ge de waarheid vertellen.

Dit citaat van Herodotos moeten de ongeveer 100 aanwezigen in Stekene goed in hun oren knopen tijdens Karel Mortiers uiteenzetting over het Lam Gods en de Rechtvaardige Rechters.

Tijdens een lezing van ongeveer anderhalf uur (zonder pauze) vertelt Karel Mortier op een boeiende en anekdotische wijze de strapatsen van het Lam Gods van 1432 tot nu. Het eerste hoofdstuk uit DLG ivm de geschiedenis en de lotgevallen van het Lam Gods tussen 1432 en 1934 vertelt hij bijna integraal na. Ook René Van Santen, de hele afpersing en het overlijden van Goedertier komen uitgebreid aan bod, waarbij vooral gefocust wordt op anekdotes (het feit dat het bisdom in een liberale krant in een rubriek met vaak pikante inhoud moet reageren, de stunt van Remy Radeska, de taxichauffeur in Antwerpen, het belachelijke voorstel van het gerecht dat D.U.A. op het bisdom de RR moest komen afgeven alvorens hij zijn geld zou krijgen).

Van de onderzoeken van Van Ginderachter en Luysterborgh zet Mortier vooral de blunders in de verf, die telkens kreetjes van ongeloof en monkellachjes aan het al wat oudere publiek ontlokken. Dat Karel Mortier een uitstekende redenaar is, blijkt uit de manier waarop hij deze blunders aanbrengt en de reacties van het publiek ondersteunt met zijn lichaamstaal (korte pauze, enkele stappen achteruit zetten).

Over zijn eigen onderzoek zegt Mortier amper iets. Enkel dat hij nog gesproken heeft met Luysterborgh en dat hij een missaalblaadje en een fiscaal zegeltje in de Sint-Baafskathedraal heeft gevonden. Op de dag van de stempel op dat fiscaal zegeltje deed Goedertier effectief een transactie in de bewuste bank, had Mortier uitgezocht. Daarmee leek hij te willen bewijzen dat Goedertier tijdens de nacht van de diefstal wel degelijk in de Sint-Baafs was, want vanaf 11 april 1934 werd de kathedraal streng bewaakt met politiehonden.

Toch vindt Mortier het grotesk dat Goedertier als enige de diefstal gepleegd zou hebben, gezien zijn kleine gestalte en zwakke gezondheid (om de panelen ongeschonden uit het kader te wrikken is veel lichaamslengte en kracht nodig, aldus Mortier) en zijn nachtblindheid (zodat Goedertier niet zelf zijn auto kon besturen).

Al bij al blijft Mortier (bewust) heel vaag over cruciale details waar dit forum zich het hoofd over breekt, en simplificeert hij vaak de gebeurtenissen. Dit is uiteraard zo bedoeld om zijn lezing voor een breed publiek toegankelijk te maken, maar toch ook om te maskeren dat hij het zelf niet goed weet vermoed ik.

Waar Mortier wel van overtuigd is, is de totaal verkeerde aanpak van speurders die denken "dat het doek ergens opgerold ligt", dat het paneel zich in de Sint-Gertrudiskerk van Wetteren zou bevinden (Luysterborgh is daar immers in 1935 tot drie keer toe komen zoeken) en dat de kopie van Vander Veken een overschildering van het origineel is (de plank zelf, de beruchte bontrand, verschillen in de bloemen en de rotsen, het feit dat Vander Veken geen vloeiende lijnen kon schilderen, ... bewijzen dat het twee verschillende panelen zijn).

Opvallend is hoe fit en lucide Karel Mortier nog is. Zijn uiteenzetting, toch enorm doorspekt met namen en data, is zeer goed gestructureerd en wordt heel helder gebracht. Hij kan zelfs overweg met een overheadprojector! Ook het feit dat hij op zijn leeftijd in staat is langer dan anderhalf uur recht te staan en aanhoudend te spreken, dwingt bewondering af.

***

Bij mijn weten waren er vijf forumleden aanwezig. Hopelijk posten zij nog aanvullingen en eigen visies op de lezing van Mortier, en zijn ze veilig thuisgeraakt (hier in Leuven hing rond middernacht een dichte mist). Het was alleszins een zeer geslaagde avond in fijn gezelschap, en ik ben content dat ik Mortier eens heb beziggehoord.

Daar er een trein gehaald moest worden, ben ik samen met alfons vertrokken tijdens het vragenstellen door het publiek. Bijgevolg weet ik niet of de drie andere forummers de kans hebben gekregen om Mortier persoonlijk te spreken.

Tot slot nog een pluim aan de organiserende heemkring d'Euzie, en dank omdat de voorzitter de internetspeurders tijdens zijn inleiding uitvoerig lof toezwaaide (jammer dat hij statistieken van het duaforum opdreunde, maar op de site van d'Euzie staat hoe dan ook de link naar ons SpeuRRforum). Diezelfde voorzitter waagde het zelfs om aan ons onderzoek professionele kwaliteiten toe te schrijven! En op dat moment had hij zich waarschijnlijk nog niet eens overgeleverd aan het Reynaertbier...

 

Het volgende document is nog steeds in Stekene te vinden.

Volgens Karel Mortier was hij ook een Heemkundige.