Heemkring d'Euzie Stekene, Kemzeke, Koewacht, Klein-Sinaai, Hellestraat.
Stekens Dialect
“Moodre is da nou een slinkeroene of een okkerteesie.”
Klik op een afbeelding voor een grotere weergave.
De negende buitengewone uitgave van de heemkring d’Euzie werd een voltreffer. De eerste uitgave is reeds volledig uitverkocht. Je moet maar durven, een woordenboek uitgeven, over het Stekense dialect dan nog wel. Geene ziêvere, om dit tot een goed einde te brengen. Immers ieder woord is een valkuil, en zo’n woordenboek is een moeras waar ge uzelven kunt verdrinken, vol wolfijzers en schietgeweren.
Stel je voor, hoe wordt een Stekens woord uitgesproken of geschreven, is het met ou of au, oo, oö, ooi enz…
Is het, een loete of een loute, een louge, lauge of laege, ’t is Manzjenie of manzenie, is’t kweene, queene of queen.
Wie kent er nog de betekenis van ammeliekasse, alkaks, bordiêlflésse, wougeslag, zoldre, zoên, scheurbèk, krèntepètte, fiekfakker, piêrkendun, scharleschiets, usle, twiêzak en azuu voors.
De auteur Boudewijn Dhondt heeft het overleeft, godzijdank. Het woordenboek bevat meer dan 2700 woorden, en over ieder woord is nagedacht en op vele woorden heeft hij immers zitten ‘prakkezeern’.
Dit woordenboek, is niet zomaar uit de mouw geschud, de kiem werd reeds jaren geleden gelegd, zoals door een zekere Heyse. Het zijn de jaren, en de liefde voor de volkstaal, de taal van de gewone klein dingen die dit werk groot maakt.
We hebben het nog eens bekeken en getest, getest op internet en in de zoekrobot meegegeven. Google weet er geene weg mee, en dat wil zeggen dat veel woorden aan het uitsterven zijn. Boudewijn geeft ze hier allemaal een tweede levenskans mee. De auteur heeft vele redenen om dit te doen, volgens eigen zeggen, dat het dialect veel rijker is dan het ‘Algemeen Nederlands’ blijkt alleen al uit het feit dat er zoveel meer klanken in terug te vinden zijn die bovendien van grote taalkundige waarde zijn. Het bijzondere aan dit boek, is de verluchting, tal van afbeeldingen vergezellen de lezer, afbeeldingen die allen door de auteur zelf werden getekend en ruim zoveel sfeer scheppen als de woorden zelf.
Het boek werd voorgesteld op de "20ste Herman Heyselezing" van het Reynaertgenootschap en de heemkring d'Euzie, na een uiteenzetting van Veronique De Tier, redacteur van het Woordenboek van de Vlaamse dialecten van de Universiteit Gent, die het dialect van Stekene en omgeving belichtte in een breder perspectief, onder de titel: "Over d'achtergoarassen, piezewieters en een pielekekaat".Aan de hand van enkele mooie voorbeelden leerden we de ontwikkeling van de taal en haar onderlinge verwantschap. Zo weten we dat het Stekens dialect Vlaamse kenmerken vertoont, en geen Brabants of Limburgs is, het vertoont Oost-Vlaamse kenmerken, en binnen deze regio behoren we tot de Wase familie.
Die avond bracht Willem Persoon hulde aan Boudewijn Dhondt, de auteur van het Stekense woordenboek in een ‘stoefbrief’, een volwaardige afsluiter van de avond.
Ondertussen is de eerste druk reeds uitverkocht, er werd voorzien in extra exemplaren, deze zijn te bekomen in het ‘Oud-Station’ op zondag voormiddag, of bij Luc Van Hoye, Dorpstraat, aan de prijs van 6 euro per stuk.
3 april 2012
Luc De Brant.
Soms zenden we een brief met nieuws over de kring of andere zinvolle activiteiten.
www.deuzie.be ? Overname uit de tekst zijn toegestaan mits vermelding van Auteur en tijdschrift. Info: <lucdebrant@gmail.com>